Xã Mai Phụ và dòng họ Nguyễn Xuân vừa tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng DTLSVH cấp tỉnh Nhà thờ Nguyễn Xuân Trùm, Nguyễn Xuân Kiều. Tới dự lễ có các đ/c đại diện lãnh đạo sở VHTT&DL, Nguyễn Thị Hiền - UVBTV, Chủ tịch UBMTTQ huyện, Nguyễn Việt Cường - PCT UBND huyện; các đồng chí trong Ban thường vụ Đảng ủy, TT HĐND, UBND, UB MTTQ xã; Cán bộ, công chức xã, cán bộ hoạt động không chuyên trách; các đồng chí Bí thư thôn trưởng trên địa bàn toàn xã cùng đông đảo con cháu dòng họ Nguyễn Xuân và nhân dân trên địa bàn xã Mai Phụ.
Nhà thờ Nguyễn Xuân Trùm- Nguyễn Xuân Kiều xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà là nơi thờ tự tưởng niệm 2 vị danh thần thời Hậu Lê, cùng các bậc tiên tổ trong dòng tộc Nguyễn Xuân. Với hệ thống sắc phong, gia phả, câu đối và các hiện vật còn lưu giữ tại dòng họ Nguyễn Xuân cho thấy, 2 cha con Nguyễn Xuân Trùm và Nguyễn Xuân Kiều là những con người xuất chúng, làm quan vì nước vì dân. Danh nhân Nguyễn Xuân Trùm là Đức tổ đời thứ 5 của dòng tộc Nguyễn Xuân Mai Phụ vào khoảng năm 1729 . Sinh thời, ông là một người thông minh, học hành hay chữ, thẳng thắn cương trực, làm quan lại thanh liêm và thương dân hết lòng nên được mọi người kính phục. Dưới triều Lê Hiển Tông, ông giữ chức quan Phó sứ Đồn điền Quán La, phẩm cấp Chánh cửu phẩm. Đến thời nhà Nguyễn, để ghi nhận công lao của ông lúc sinh thời và cả sau khi mất, các triều Vua đã nhiều lần ban sắc phong thần và đặc chuẩn cho nhân dân làng Triều Sơn phụng thờ vị Thần “Lê triều Quán La Đồn điền Phó sứ Nguyễn phủ quân”. Hiện nay dòng họ còn giữ được 02 sắc phong Thần cho Nguyễn Xuân Trùm có niên đại Khải Định thứ 2 (1917) và sắc niên đại Khải Định thứ 9 (1924).
Còn danh nhân Nguyễn Xuân Kiều từng làm Đô đốc Chỉ huy sứ. Ông là con trai thứ ba của Lê triều Quán La Đồn điền phó sứ Nguyễn Xuân Trùm. Thủa nhỏ, ông vốn là người thông minh nhanh nhẹn, được học hành tử tế… Ông làm quan Chỉ huy sứ dưới thời Tây Sơn và ghi danh nhiều công trạng lúc bấy giờ, được các Triều Vua ban sắc phong.
Trải qua hàng trăm năm lịc sử, những hiện vật gốc gác tại di tích vẫn được con cháu dòng tộc bảo vệ, gìn giữ, điều này thể hiện giá trị tâm linh rất quan trọng của di tích trong đời sống của nhân dân địa phương cũng như con cháu dòng tộc Nguyễn Xuân. Vì vậy, nhà thờ Nguyễn Xuân Trùm- Nguyễn Xuân Kiều đã trở thành nơi giáo dục về cội nguồn lịch sử văn hóa, về truyền thống yêu nước và lòng tự hào dân tộc.
Ghi nhận công lao và sự đóng góp của 2 danh nhân nói trên, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh Nhà thờ Nguyễn Xuân Trùm - Nguyễn Xuân Kiều. Đây là niềm vinh dự, tự hào đối với Đảng bộ, Nhân dân Mai Phụ nói chung và dòng họ Nguyễn Xuân nói riêng. Việc nhà thờ được xếp hạng di sản văn hóa vật thể, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” trong việc ghi nhớ công ơn các danh nhân có nhiều đóng góp cho quê hương đất nước. Qua đó địa phương và con cháu dòng họ không ngừng phát huy truyền thống văn hóa của di tích nhằm dựng xây quê hương ngày càng giàu đep, văn minh./.